Tessera caerulea — commentariolum. Numeri cum lineis subscriptis — notae textuales in quinque comoediae lineas. Tessera viridis — translatio.
ACTUS IIII, SCENA i ![]()
CEADDA, CLYTUS, TITYRUSCeadda Clytum et Probum (alio nomine Tityrum) sacerdotes mittit, qui dissimulta persona in aulam penetrent, principesque baptizent.
CEAD.
Huc usque dulces umbra libavit dies,
1415
Iunxitque mentis ocia secutos amor.
Nunc opera ad alta numen excitos vocat.
Sub sole pulvis, Marte sub duro labor![]()
Manet evocatos. Alia nunc rerum subit
Facies, theatrum, scena. Personam novo1420
Uterque cultu fingat.Hic Clytus et Tityrus chlamydes sacerdotales deponunt et visuntur induti habitu saeculari.
![]()
![]()
![]()
![]()
Hunc aulae nitor,
Gestamen illum ruris innocui tegat,
Nos infulatum more solenni decus.
Res agitur ingens. Regiae prolem domus,
Par dulce fratrum, traxit ad Christi gregem1425
Virtus Olympi. Vivus at nondum latex
Exemit animis labis antiquae notam.
Custode multo regia inclusos tenet.
Tentemus aditum.Ceadda ex ampulla vitrea aquam infudit in baculum Tityri concavum, in manubrium seu capulum ensis Clyti, et in suam crucem.
![]()
![]()
Quisque secretam ferat
Undam, bacillo Tityrus, ferro Clytus,1430
Nos cruce. Latentem si qua fors aditum dabit,
Lustret volentes. Tessera sit UNUS DEUS.
Audete fortes. Causa fortunam feret
Animosque. Mortem si quis optatam vehat
Casus, beamur. Astra victores manent. 1435
CLYT. Sequimur ovantes, iussa quo coeli vocant.
TIT. O si periclis media sanguineis diem
Formosa rapiat mors! Inardesco tuis,
O Christe, facibus. Rumpe tardantes moras.
CLYT. At te, verende praesul, in tantos caput1440
Offerre casus prohibet imperii salus,
Nec infulis ignoscet Ulferi furor.
CEAD. Facies laborum nulla, non regnum furor,
Non tela et ignes, mille non lethi viae
Teneant euntem. Magna maiestas ducum,1445
Maior tonantis. Deme regales notas,
Aliena quas adiecit imperio manus,
Quid rex? Nec aliis grandior hominibus homo,
Non melior. Animum decore virtutum colat.
Deus est, nec ipso, quem regit, mundo minor.1450
Sin bella caelo moveat et saevo Deum
Lacessat animo, pessimum est ferae genus,
Sed non timendum. Frenat elatos Deos.![]()
Properemus, et quo quemquem diversus vocat
Per opaca nemorum trames, ineamus viam.1455
Sed ante charo liceat amplexu frui.
Valete, comites.
CLYT.![]()
Optime antistes, vale.
TIT. Haec ruris almi dona Ruffino feram.
Amore iunctos dividat euntes iter.
Chorebus ob testimonium falsum quaesitus ad supplicium cum Fausto socio in sylvis latrocinari statuit. Tityrus sacerdos ab iisdem captus et excususs, a Clyto socio liberatur.
CHOR. Quis me recessu condat umbroso locus?
1460
Quae sylva dumis? Occidi. Strepuit nemus.
Saltus profundi pandite nigrantes sinus,
Vastis hiate faucibus rupti specus.
Parate latebras, lictor a tergo premit.
FAUST. Quid tuta metuis? Alta sylvarum quies1465
Et furva ramis umbra defendit satis.
CHOR. Et umbra lucem, prodat ut sontes, habet.
Tacete, sylvae. Tuque, lucorum potens
Sylvane, druadum rector, occulta fugam.
Crepuere frondes. Vivus ad flammas agor.1470
O Fauste, caecos abde sub sinus caput.Ceadda transit prosequendo iter versus arcem Uferi. Gerebat galerum viridi taenia circumdatum.
FAUST. Quis hic deorum? Numen incessu patet,
Cultuque et oris iubare. Sylvanum coma
Virore cincta prodit.
CHOR.![]()
![]()
O virens deus!
Tuere profugum, genitor.
CEAD. (Exclamat inter meditandum et exit). O flammae, o faces!1475
CHOR. Horresco totus. Ore praesago faces
Flammasque cantat bubo. Sylvanum prius
Faces Averni nemore cum toto crement.
Malefausta pereat ulula, cornutus deus.
FAUST. Etiam procaci numen alloquio feris?1480
CHOR. Sibi quisque numen ipse, cui primos decet
Libare cultus. Reliqua, dum prosunt, deos
Quamquam minores, cum nocent, furias voca.
Fidemne spondes, Fauste? Quid longum stupes?
FAUST. Fidem fefellit ocyus nemo fidem1485
Quam qui spopondit citius. Age, mentem edoce.
CHOR. Haec una vitae superat explendae via,
Vixisse rapto. Lustra per et umbram iuvat
Agitare praedas. Ante venati feras,
Posthac crumenas. Antra nativas domos,1490
Cibum colonus, caetera viator dabit.
Natura, mundi magna praedatrix sui,
Has docuit artes. Luna Phoebaeum iubar,
Phoebus vapores, uda terrarum vapor,
Tellus Olympi semen, aurarum vices1495
Praedatur ignis, ignibus spolia rapit
Aequor, madescit alma fluminibus humus,
Omnisque rerum constat e furtis vigor.
Quid regna? Praedis fulta populorum vigent.
Rapina regum nobilis poenam fugit,1500
Magnique rerum spolia praedones ferunt
Impun, plebis furta dum cruces premunt.
FAUST. Fide manuque iungor ad praedam comes.
CHOR. Nostra ergo vastum cingat indago nemus,
Variasque lustret calle numeroso vias.1505
Prodit Tityrus ferens baculum, et aviculum cavea inclusum.
TIT. Bacule fidelis, dulce praesidium viae,
Magni minister operis, immensum geris
Sub fronte scabra pignus, aethereas aquas,
Coeleste vitae flumen. O serva fidem!
Sed unde subitus membra pervadit pavor, 1510
Gressumque retro vis reluctantem trahit?
Quid extimescam nescio, extimeo tamen.
Nec saltus ursos, terra nec lupos alit,
Tamen feroces inter et lupos gradi
Videor et ursos. Coepta fortunet Deus!1515
CHOR. Sta. Redde tela.
TIT.![]()
![]()
Tela, quae nusquam gero?
FAUST. Nusquam, sceleste? Grandi qui nodis geras
Ferroque robur.
TIT.![]()
Vimen innocuum vides,
Sudem innocentem.
CHOR.![]()
Tela nisi mittis manu,
Peris, Avernum testor.
TIT.![]()
![]()
O! Regimen viae,
1520
Gressus levamen linque.
CHOR.![]()
![]()
![]()
Cunctantem neco.
TIT. Mopsi parentis munus, antiquum domus
Gestamen, atavis pignus acceptum meis.
O linque charum, linque virgultum.
FAUST.![]()
![]()
![]()
![]()
Abnuo.
Scipionem abripit.
CHOR. Adiunge nummos.
TIT.![]()
![]()
Esse nummorum nihil,
1525
Sed nec deesse crede.
CHOR.![]()
![]()
Vel nummos para
Vel te cruentus tundet in nummum chalybs.
TIT. Nummus decoram regis effigiem geram.
FAUST. Geres avaram mentis effigiem tuae,
Nepos Charontis. Fare, quo densas iter?1530
TIT. Ulferi ad arces.
FAUST.![]()
Limina tyranni teris?
Quae causa gressus?
TIT.![]()
Ruris has opes fero
Exigua magno dona Ruffino.
CHOR.![]()
O scelus!
Hostem deorum, maximi osorem Iovis,
Cuius nefando prensus indicio peri,1535
Christi sequacem munere agresti colis?
Lues atroci funere amborum nefas.
FAUST. Tibi quae deorum cura?
TIT.![]()
Detestor deos,
Abiuro truncos, numinum infamem gregem.
Sum Christianus.
CHOR.![]()
Pestis es, cancer, lues.
1540
FAUST. Magus es, veneni carmen ac Stygem vomens.
Hoc est quod humili vimen orabas prece.
Scelerum patratrix virga destituit manum.
Prius involutos veste scrutemur sinus,
Mox corda.Extrahunt e loculis Tityri flagellum ex filo ferreo contextum.
CHOR.
Formidanda furiarum flagra!
1545
Proh spolia Ditis.Item cingulum ex eadem materia.
FAUST.
Dente terribiles plagae!
Hami rigentes! Ferrea uncorum seges!
CHOR. His torta puerum turba cuspidibus perit,
Dulcesque longa in morte, tormenti genus,
Expirat animas.Extrahunt codicem evangeliorum.
FAUST.
Murmur hic magicum latet,
![]()
1550
Commissa foliis carmina. Legamus notas.Legit titulum libri.
M. A — Magicum volumen! Totus aliquando pates
TIT. Erravit oculus. Verba sic melius refer:
Matthaei Evangelium.
FAUST.![]()
Tace, sceleste. Monstra verborum canis.
CHOR. (Legit ex eodem libro.) Homo quidam descendebat ab Hierusalem in Iericho et incidit in latrones.
Nefas! Latrone arte nos magica vocat.
Age nunc. Moventur mortis ac vitae vices.1555
Statue quid optes. Morte vis dira opprimi?
Christum fatere. Vita si placuit magis,
Christum execrare.
TIT.Vocis ululatum tuae
Execror, inanes temno praedonum minas.
Non Ditis ipse si regat manus furor,1560
Si tela furiae tota cum monstris palus
Acherontis in me saeviat, Christum auferes.
Sum Christianus. Pando venarum sinus.
Vitam recludo, pectus en ferro patet.
Chriztum sub omni mucro deprendet fibra.1565
CHOR. Age, Fauste, proruamus et cursu pari
Animemus enses. Cordis in medii sinu
Coeat utrinque cuspis.Prodit Clytus, simulatoque comitatu latrones fugat.
CLYT.
![]()
Adsis, o Deus.
Tityrus? Adeste, fida sociorum manus,
Adeste.
FAUST.Quis me turbo —
CLYT.![]()
![]()
Deprendi viros.
1570
CHOR. Rapimur ad ignes. Omnis in fuga est salus.
CLYT. Sta, redde tela.
CHOR.![]()
Cape, cape. Pereo miser.
CLYT. Fugere nimbis ocyus. Scelerum pavor![]()
Maiora veris fingit et profugos rapit.
Viae beatus error excussit necem1575
Iam iam minantem.
TIT.![]()
Pariter excussit comis
Iam iam ferendum fronde victrici decus.
CLYT. Dilata crescit palma. Quod superat viae,
Per densa nemorum carpe festinus. Vale. (Exit.)
TIT. Hostis bacillo grande depositum abstulit1580
Lustralis undae. Quo feram lymphas modo?
Spes una vitro credita aviculae meae.
Haec facile fallet unda custodes. Bene est.
At tu, laboris blanda solatrix mei,
Laetitia ruris, dulce sylvarum melos,1585
Innocua siren, gentis aereae decus,
Semperque opificis grata laudatrix tui,
Si te paternis exulem nidis tuli,
Aluique cura, passus a primis nihil
Deesse plumis, redde nunc vicem memor.1590
Hanc temperata parcius lympham bibe.
Sic te, decore capta plumarum, videns
Miretur aula. Sic per excelsas ducum
Turres canenti plaudat alituum chorus.
Ulfadus Lycambrum in carcere invisit, qui, patre seorsim applaudente, constantiam simulat.
Adest Theorgus inobservatus.
LYC. Ne metue, princeps. Laetus aerumnas domo.
1595
Mihi carcere aula, vincla membrorum decus,
Squalor nitores, paedor Elysiis odor
Spirans ab hortis, umbra sydereum iubar,
Antri silentis horror, abducti sopor
Animi, situsque blanda curarum quies.1600
THE. Belle, nec ipse melius illudat dolus.
LYC. In me Theorgus (nomen eiuro patris)
Laxet furoris fulmen, ac totam Styga,
Styge peior ipse, ipse moveat, innixus Deo
Vincam furentem.
THE.Mens inhorrescat licet,
1605
Tamen feramus.
ULF.Omne monstrorum genus
Uno in Theorgo vince, quo nullam sinu
Funestiorem Tartarus pestem tulit,
Quem dirus auri trahit anhelantem furor,
Sitis cruoris, livor, ambitio, scelus,1610
Fraus, ira, fastus, error, impietas, nefas,
Cunctaeque pestes nocte Tartarea satae,
Totum sub uno solus Acherontem sinu
Funestiorem Tartarus pestem tulit,
Quem dirus auri trahit anhelantem furor,1615
Sitis cruoris, livor, ambitio, scelus,
Fraus, ira, fastus, error, ipietas, nefas,
Cunctaque pestes, nocte Tartarea satae.
Totum sub uno solus Acherontem sinu
Fert ipse circum, maius Inferno malum.1620
THE. Rabie tumesco, pectus ebullit, tremo.
Prorumpit impotente de sinu cruor
Ardens in hostem.
ULF.Caede si cruda necem
Intentet?
LYC.Opto. Dulce pro Christum mori.
ULF. O perge, felix, quoque pugnantem vigor1625
![]()
Animet ab astris maior, en Christi crucem,
Ingens Ceaddae munus.
THE.Artificem doli
Teneo.
LYC.Beatum pignus! Amplector tuum,
O Christe, solium. Chara crux, animos facis.
Te duce, per enses perque flammarum globos,1630
Per quidquid aether, pontus, ac tellus creat
Horrificum et atrox, gradiar impavidus.
ULF.Moras
Traxisse lentas vetuit excubitor. Vale. (Exit.)
THE. Patrem besti, nate, divina dolos
Commentus arte. Regiam evertit domum1635
Ceadda. Fraudem pignus egregiam notat.
LYC. Servabo in horam.
THE.Mox ubi Christi reus,
Phoebo sub ara steteris, Ulfero manus
Palmamque cede victus, et fratres pio
Pervince domitae mentis exemplo. Patris1640
Monita secuti, thura si Phoebo litent,
Tibi parta laurus. Thura si Phoebo negent,![]()
Perimet utrumque genitor. In vacua comes
Regnabis aula, et si qua regnorum sinant
Fata, moderari solus imperium potes.1645
LYC. Iubere patris, obsequi nati labor. (Exeunt.)
Verebodus fidem Christi mentitus Ruffini mentem explorat.
Verebodum manu protrudit.
RUF. Facesse, fandi fictor et fraudum artifex,
Cui cor Ulysses, ora formavit Sinon.
VER. Ruffine, sic te longa felicem dies
Videat, loquentem patere.
RUF.Felicem dies
1650
Ubi longa, miserum reddit.
VER.In patria potens
Sic evehare sceptra.
RUF.Curarum ferax
Malum precaris. Esse qui studeat miser,
Ad sceptra currat.
VER.Fama sic clarum ferat
In astra nomen.
RUF.Fama tam fragile bonum
1655
Quam levis in auras aura laudantum volat.
VER. In alta sic te regna stellantis plagae![]()
Christus, potenti dextera elatum, vehat.
RUF. Sapis. Profare, fraude qua semper soles.
VER. Generose princeps, fateor, irarum impotens1660
Effudit olim virus in Christum furor.
Fautor deorum, sponte flammatum sua![]()
Genitoris animum facibus accendi meis.
Sic lex aviti iuris, et fallax deum
Amor. Tonantis sic timor caecus Iovis1665
Urgebat, ultro pectus in furias agens.
Nunc alia mentem vis movet. Maior Deus![]()
Afflat medullas, Igne sydereo cremor.
Ruffine, Christus — cordis, o cordis tumor! —
Vocem sub ore pendulam primo tenet.1670
RUF. Effare quid sit.
VER.Christus arcano fibras
Ardore sorbet.Impu
RUF.Fraudis agnosco viam.
![]()
VER. Vivum, videntem rupta me tellus voret,
Si quid per astum fingitur. Sero nimis
Versare seria didici, exosus iocum.1675
RUF. Evolve pectus. Spondeo dictis fidem.
VER. Ruebat axe pronus e medio dies,![]()
Cum solus altam gradior in sylvam, ocia
Facturus animo. Multa gradientem subit
Imago rerum. Quis tibi mentem Deus1680
Impulerit, ut me sceleris afflicti reum,
Spe destitutum, flammeae eriperes neci,
Dum vera fando patris irati moves
In te ipse furias. His inhaerentem via
Deduxit ultro, nigra qua lucem premit1685
Formido caligantem, et informes diem
Tenebrae repellunt. Haereo. Immani locus
Murmure remugit, nutat intonsum nemus,
Quatit medullas horror, assurgunt comae,
Cum vox ab astris carmen hoc tandem ferens1690
Pulsavit aures: Quid gigantaeo polos![]()
Ausu lacesses, vane Verebode? In Deum
Sacrilegus audet, quisquis in Christum furit.
Vix missa caelo vox, et insuetus iecur
Depascit ignis, iamque per venas datus1695
Absumpsit iras, odia, furiarum faces,
Noctem caecae mentis. Exusto Iove,
Late minores egit in cinerem deos,
Acherontis agmen. Solus hac flamma viget,
Aliturque Christus, cordis arcani rogus.1700
Ruffine, per te syderum aeternum iubar,
Per spem iuventae, perque venerandum mihi
Numen potentis, quem colis, Christi precor,
Dic unde quive pandat ad Christum
Viam.
RUF.Seriane poscis?
VER.Testor horrendas poli
1705
Flammas, reposco seria.
RUF.Roganti fero,
Piae Ceadda mentis hortator fuit.![]()
VER. Ceadda? Teneo. Tempus ac locum refer.
RUF. Hodie per invia forte dum nemorum loca
Praedam secutus, patre deserto, vagor —1710
VER. Res tanta peragi tam brevi potuit mora?
RUF. Nondum peracta est. Nox ubi lucem premet,![]()
Regrediar, amne spargat ut sacro caput.
VER. Si patere, princeps, insequar euntem comes.
RUF. Praeibo solus. Spatia post pauca insequens1715
Vestigia premes, ne qua consilium arguat
Suspicio.
VER.Tuta commones. Noctem moror.
![]()
Tenetur. Aura fertur optata dolus.
Et ecce nostros ductor affatus petit.
Ulferus a Verebodo, Theorgo et Iumina in principes accenditur.
Theorgus seorsum adstans observat commodum querendi tempus. red
ULFER. Effare, gemino pectus eventu labet.
![]()
1720
Melio ne pueros sensus, an peior trahit?
VER. Vis obstinatos firmat incepti tenax.
Rex magne, sobole digne meliore parens,
Manifesta fabor. Praestiti iussis fidem.
Facies in omnem versus exegi modos1725
Artesque, vel quas acer ingenii vigor,
Vel quas per usum peperit annosum dies,
Mens quidquid aptis foeta consiliis valet
Expertus egi. Marte ceu celsam vigil
Qui pulsat arcem miles, hac faciles petit1730
Aditus et illac, arte scrutatus locum,
Assultibusque tuta nequidquam premit
Castella, pueros talis affatu impiger
Undique fatigo vanus. Aggressum deos
Probare rident, sceptra regificae domus1735
Spondere renuunt. Stirpis infamem notam
Ingerere ludunt. Merita genitoris negant.
Procerem favores despuunt, laesi minas
Patris lacessunt, odia contemnunt, necem.
“Quis tale patrem credat ausurum nefas?”1740
Ulfadus inquit, moxque sic fatus gradum
Retorsit amens: “Rumpat Ulferus licet![]()
Ilia, per omnes iura Christiadum sequar
Poenas necesque. Vade et haec patri refer.”
ULFER. Ulfadus ista mandat Ulfero cani?1745
Seni puellus? Subditus regi? Patri
Natus? Medullas saxeus oberrat rigor.
Natus parenti? Magne tu domitor freti,
Effunde ponto qualis Hippolytum fera
In frustra quondam sparsit, immeritum tamen.1750
Hic taurus iras iustior ponet suas.
THE. Regale votum! Subitus hac patrem premam.
O triste iuvenum facinus! O vulnus patris!
ULFER. Me flagellat illa.
THE.Quo tandem ruet
Domus Theorgi?
ULFER.Stabit aeternum.
THE.Meus,
1755
Meus ille, magni cultor egregius Iovis,
Favor deorum, dulce coelituum decus,
Meus Lycamber — o grave Theorgi probrum! —
Diis terga vertit, numen Hebraei ducis
Amplexus. Auctor mentis eversae tua,1760
Ulfere, proles.
ULFER.Orcus Ulferi voret
Cum patre prolem. Matre Persephone, pater
Genui dracones. Fauce Tartarea luem
Halant per aulam. Monstra dii mergant Styge.Prodit Iumina.
IUM. Princeps —
ULFER.Quid ultra?
IUM.Virus Ulfadus vomet
1765
Proceres in omnes. Ore me rabido ferit,
Vovetque diris vulnere Oswinus meo
Quod vomuit animam. Testor aethereum Iovem,
Nisi frena linguae teneat incultae puer,
Frenabit ensis. Mene mordaces pati1770
Voces inultum?
ULFER.Plura memorantem pudet
Audire. Dudum decuit ultori dare
Supplicia patri. Vade et utrumque huc age.
Ius omne testor arcis aethereae, neci
Demittam utrumque genitor ac iudex reum, 1775
Nisi thure divos augeant, pono patrem.
At tu, Theorge, sterne Phoebaeae toros
Arae, nitenti Phoebus eradiet coma.
Adsit Lycamber. Thure nisi Phoebum colat,
Perdam, tonantem iuro. Praecipita moras.1780
Exit Theorgus.
VER. Si mente natos esse meliori cupis,
Spem fronte simula. Blanda iuveniles domant
Promissa mentes. Sin reluctentur feri,
Partes habenis ira laxatis agat.
Sic mollientur.
ULFER.Mite consilium placet.
1785
Fas nihil inausum sinere, quo pueris fruar.
VER. Adsunt. Reducto censor adstabo gradu.Ulfalde, persta, mentis arreptae memor.
ACTUS IIII, SCENA vi
ULFERUS, ULFADUS, RUFFINUS, VEREBODUS, IUMINA, FABA, NUNCIUS, CEADDARex frustra principum constantiam labefactare tentat. Ceadda regis alloquio prohibetur.
ULFER. Adeste, nati, gloria superbae domus,
Spes una sceptri, certa genitoris salus.1790
Uterque Christum spirat eiecto Iove.
O foeda stirpis damna! Proh patris dolor!
Quos alta rerum decora, bellorum vices,
Decuit anhela mente moliri patrem
Dudum secutos, lucis exortes vias1795
Ingressi Hebraeum colitis ignavi ducem?
Non sic vigoris degener aviti leo,
Primis ab annis ocia secutus, iacet,
Sed parvus iras acuit et, patria potens
Indole, minores ungue praetentat feras.1800
Ulfade, regni sydus egregium, imperi
Firmamen, aevi pudeat exorsum tuis
Pigro dicare numini. Ingentes cape
Generosus animos, teque restitue Iovi.
Sic in paternum victor exurges decus,1805
Pollentis olim frena recturus plagae.
ULF. Arguimur ergo mentis ignavae sequi![]()
Ocia, remisso Ioven, nec in claros agi,
Quo trahimu, ausus. Fallor, an virtus queat
Se nostra ferre celsius quam cum Deum,1810
Numen beatum, praepotens, verum, bonum
Complexa, terras linquit ac, divum super![]()
Evecta sedes, quidquid est infra fugit?
Imbelles animos prodit ignavos timor.
Tu, si libebit, mitte quo Martis furor1815
Agit phalanges, tela per et enses ferar,
Si poscat aequi ratio. Non illum metus![]()
Arguit inertem, quisquis ad Christum migrat.
Vulgus deorum, longa quos ficti tenax
Sacravit aetas, fateor, innumerum hactenus1820
Colui Sabaea nube: meliorum Deus
Afflavit animum. Sic ubi raptas videt![]()
In devia rotas, flectit in viam retro
Cursor iugales.
ULFER.Iura regnandi abiicis?
ULF. Ego certa regni iura prae dubiis amo.1825
ULFER. Hosti deorum iura quis regni paret?
ULF. Christus.
ULFER.Latronum quippe rex.
ULF.![]()
![]()
![]()
![]()
Regum caput.
![]()
ULFER. Qui stipite olim fixus infami perit.
ULF. Idemque spoliis clarus ad superos redit.
ULFER. Cuius triumphans clade?
ULF.![]()
![]()
![]()
Devictae Stygis.
1830
ULFER. Ditem ille domuit, qui tulit victus necem?
ULF. Noctemque rursus fregit ad superos redux.![]()
ULFER. Erebo sepultus nemo retraxit pedem.
ULF. Nisi cum relegit Christus ad superos iter.
ULFER. Haud vivus hausit credo poenarum satis,1835
Iterum probrosa vixit onerandus cruce.
ULF. Stellantis aulae vixit aditurus domum.![]()
ULFER. Qua vi?
ULF.![]()
Sua patrisque.
ULFER.![]()
![]()
![]()
Quem patrem refers?
ULF. Cui vasta mundi machina laborat, Deum.
Deus ipse natus par et aequaevus patri.1840
ULFER. Ulfade, quae te saga, quis cantu magus
Trahit impotentem? Talibus monstris fidem![]()
Vesanus addis? Excute hearentem luem,
Quoque genitoris urget imperium veni.
ULF. Quo Christus urget pergo.
ULFER.![]()
![]()
![]()
Si patris leve
1845
Meditare nomen, regis at sceptrum time.
ULF. Patrem timendum pariter ac regem scio,
At mage timendus, regibus maior, Deus.
ULFER. Reges in ipsos, fateor, imperium est Iovis.
Iovem timeri iubeo.
ULF.![]()
Quis truncum timet?
1850
ULFER. O pervicacem! Facere quod sponte abnuis
Cogere.
ULF.Cogi si queat virtus.
ULFER.![]()
![]()
Potest.
Cogam rebellem. Proximum sceptris caput
Ruffinus effert. Ferte diadema. Igneos
Testor penates, fratris emeritus vicem1855
Ruffinus, auro cinget illustri comam.Ephebus coronam affert.
Age, nate, fulvus tempora irradiet apex.
![]()
RUF. Verende genitor, onere sub tanto gemens
Subsidet aetas. Fratris in sortem vocor.
ULFER. Fratrem secutus, nate, destituis patrem?1860
RUF. Christum secutus aemulor fratrem comes.
ULFER. O triste patris funus! O luctum gravem!![]()
Tu patris unum rebus in dubiis iubar,
Columen aviti decoris, aversus fugis?
Sic sancta generis vincla, sic blandum patris1865
Natique nomen spernis? Age, mentem exue.
RUF. Quam nempe coelo misit in sinum Deus.![]()
Deus ipse, Deus arcana subiecit fibris
Melioris aevi semina. O quibus Deus
Mentem figuris pepulit!
ULFER.![]()
![]()
Enarra modum.
1870
Venantur auras, lustra dum presso terunt
Rostro vagantes. Fronte ramosa feram1880
Tandem excitatam clamor edocuit. Ruunt
Hinc inde comites. Casus Ulfadum occupat.
Iacet alta sylvis fossa, cui circum imminens
Latus urget omne densa dumorum coma.
Exigua fundum lympha limosum tegit.1885
Huc cursus ambo tulerat. Ulfadus praeit,
Primusque ruere sensit in praeceps equum.
Reduxi habenas. Frater illaesus cadit,
Haerensque lapsi terga sonipedis premit.
Hic dum tenaces trahimus inviti moras,1890
Equum eruentes, praeda cum canibus volat.
Fugere comites. Vasta dein nemorum loca![]()
Errore longo terimus, et soli vias
Frustra per invia quaerimus, amaena super
Donec locamus fronde defessum latus.1895
Haud mora benigno somnus obrepsit pede.
Hic mira fabor, adsit ostento fides.![]()
Imago gemini venit ante oculos ducis.
Dispar utrique forma, dissimilis nota —Prodit nuntius.
NUNC. Rex magne, tecta regii advenit laris
1900
Ceadda praesul, teque in alloquium petit.
ULFER. Christi sacerdos ille?
NUNC.![]()
![]()
Christiadum pater.
ULFER. Infame monstrum! Mene Circaeas palam
Haurire voces? Egon’ ut aspectum feram?
Arcete pestem. Sistite, affabor virum.1905
Proferte, proceres. Patiar affatum?
IUM.![]()
![]()
![]()
Dolos
Timesco.
FAB.Radios frontis augustae timens
![]()
Submittet animum.
ULFER.![]()
Perge, ferat intro gradum.
Quid imperavi?
VER.![]()
Sparget affando luem.
Prodit Ceadda.
ULFER. Procul hinc, nefanda pestis, exporta pedem.
1910
CEAD. Ulfere —
ULFER.![]()
Fari prohibet Ulferus.
CEAD.![]()
![]()
![]()
Loqui
Regnator orbis, maior Ulfero, iubet.![]()
ULFER. Arcete, proceres.
CEAD.![]()
![]()
Cedo non pulsus. Tamen
Cape memor animo dicta, quae serus colas.
Christi ministrum tecto et affatu amoves.1915
Tu tecta supplex nostra et affatum petes.
ULFER. Tractus veneno scilicet. Abesto.
CEAD.![]()
![]()
![]()
Vale.
![]()
RUF. Pater Ceadda, quo fugis? Natum cape.Ruffinus vi avellitur a latere Ceaddae.
ULFER. Retinete, proceres. Proh nigrae domitor plagae!
Genuimus ergo monstra, quae spreto patre1920
Magos adorant?
NUNC.![]()
Vinctus at ergo manus
Trahitur Lycamber. Thura iam Phoebo calent.
ACTUS IIII, SCENA vij
ULFERUS, LYCAMBER, THEORGUS, IUMINA CUM RELIQUIS PROCERIBUS, MILITES DUOLycamber, qui se Christianum simulaverat, coram rege et principibus thus Phoebo adolet. Principes factum detestati adamantur ad arctum carcerem.
ULFER. Et tu, Lycamber, gente mystarum satus,
![]()
Desponsus aris, fautor egregius deum,
Christum imbibisti, peste Christiadum satur?1925
Tot scelere in uno decora vesanus premis?
Te diis patrique redde, dum veniae locus.
LYC. Ulfere princeps, cuius e nutu lubens![]()
Suspendo causam, certa me mentis salus
Christo dicavit.
ULFER.Vana te mentis salus
1930
Diis abdicavit. Litis arbitrum fero.
Fer thura Phoebo, multus Ulferi favor
Manet exequentem iussa. Thus Phoebo nega,![]()
Manet abnuentem multus Ulferi furor
Huc praemia, huc tormenta. Quis mentem rapit1935
Error, Lycamber? Christus an tuis potest
Addere salutem rebus, ubi nequiit suis?
Mortem latrones inter informem tulit,![]()
Inops, inermis, nudus, irrisus, miser.
Dii dant salutem. Phoebus afflatu iubar,1940
Robur Gradivus, Pluto divitias parat.
Iovem potestas anteit, Venerem lepos,
Honore Iuno, mente Mercurus valet,![]()
Omnisque pulchra dote praefulget deus.
Utrinque cernis fata. Quid statuas vide.1945
Ephebi afferunt insignia honoris, milites tormenta.
LYC. Nec torva rerum, blanda nec facies movet.
Virtute vincor. Oris immensum tui
Causaeque pondus cogit errores palam![]()
Damnare, princeps. Thura do Phoebo lubens.Accipit cochlear thuris.
ULF. O proditorem! Siste detestabilem,
1950
Proh, siste dexteram.Excutit e manu thus.
Stygia divinos ferant
Portenta cultus?Phoebi statuam deturbare tentat, accurrente Theorgo.
RUF.
Ruat Avernalis draco.
THE. Dii fulminantes! Phoebus in praeceps ruit.![]()
IUM. Cernimus inulti foeda divorum probra?
Quis ista Biston, pastus aut nivibus Geta?1955
Ante ora patrum, regis in oculis, deum,
Deum nitentis frena qui lucis gerit,
Sic proruisse! Grande proh mundi nefas!
ULFER. Frigeo, rigesco. Membra saxificus gelat
Rigor. Stupori cedit irarum tumor.1960
Nec ipsa nostros Aetna succendat fibras,
Phlegeton nec unda flammaa. Obriguit sinus.
Vicere furias monstra, stat silens furor.![]()
Verebodus et Theorgus, hunc et hunc nigro
(Qualis per antra regnat umbrarum nigor)1965
Nigro involutos lateris angusti specu
Condant premantque. Iussimus. Mortem inclyto
Furore gravidus statuet horrendem dies.![]()
Abducuntur in arctam custodiam principes. Chorus, vel interludium.